مجموعه فرهنگی امام صادق (ع) نهادیست مردمی. این مجموعه در سال ۱۳۶۴ شمسی، با ارشادات و راهنمایی های استاد علامه محمدرضا حکیمی و با اشراف و سرپرستی حجت‌الاسلام سید علی محمد حیدری، و با کوشش تنی چند از روحانیون ،پزشکان و پیشه وران تاسیس گردید. نهاد فوق مشتمل بر واحد های متعدّد فرهنگی، اجتماعی، کتابخانه، […]

مسیر دکتر رادی ، گسترش علم، عقل و اخلاق بود. سخنرانی دکتر فرشاد مومنی

نویسنده: دکتر کمال بیکی
ارسال شده در تاریخ ۸ تیر ۱۳۹۵

دکتر فرشاد مومنی اقتصاد دان برجسته کشور و از اساتید مطرح دانشگاه، در مجلس یابود درگذشت دکتر محمد علی رادی -پدر اصلاحات میبد، مدیر مسئول نشریه “سایه بان” و یکی از بنیانگذاران مجموعه فرهنگی امام صادق(ع)- که مورخ ۴/۴/۹۵ برابر با شب نوزدهم ماه مبارک رمضان در بیت الزهراء با حضور انبوه علاقمندان، آشنایان و همراهان دکتر رادی برگزار گردید طی سخنانی اظهار داشت مسیر دکتر رادی ، مسیر علم، عقل و اخلاق بود و ادامه راه دکتر رادی را به منزله ی تجلیل از ایشان و مایه خشنودی روح آن عزیز سفر کرده بر شمرد.

دکتر فرشاد مومنی سخن خود را با این جمله آغاز کرد که آقای دکتر رادی اعمال خود را بر اساس ارزش هایی استوار کرده بود که برای جامعه ما گرامی است و همین قدرشناسی ها که می بینید، پاداش آن است. این ذکرو یادکرد یک وجه اجتماعی هم دارد؛ میراث اجتماعی دکتر رادی از میراث فردی اش -که البته ایشان را فردی اخلاقی علمی ودلسوز وزحمتکش می شناسند- فراتر است.
دکتر مومنی ضمن تبیین وجه اجتماعی زندگی و اینکه ارزش هر فرد، مجموعه تلاش هایی است که برای ارتقاءجامعه متحمل می شود؛ گفت اکنون ما باید از خود بپرسیم آیا میراث دار و دوستدار واقعی ایشان بوده ایم؟ زیرا ما باید هم در سطح فردی هم در سطح اجتماعی، آن گونه تلاش کنیم که خلأ وجودی او احساس نشود. در وجه اجتماعی چنین مسئله ای، بسیار دشوارتر، آنجایی است که بحث از تقدیر اجتماعی مطرح می شود.

وی سپس افزود ما باید ساز و کار ارتقاء و اعتلای جامعه را شناسایی کنیم. وقتی منافع فردی و منافع جمعی با هم، هم راستا باشند، آن جامعه مشکل ندارد. هرکس به نفع شخصی خودش یک تلاش اجتماعی بکند، یک پاداش اجتماعی می گیرد اما هیچ گونه نقشی در ارتقاءجامعه ندارد. ولی اگر اوضاع و احوال جامعه و ساختار نهادی به گونه ای باشد که فرد آرامش پیدا کرده و به سمت حداکثر منافع اجتماعی اش سوق پیدا کند، خیر اجتماعی اش کم می شود ، در چنین حالتی فرد به رفاه می رسد، اما به سرنوشت جامعه خود ضربه وارد می کند.
مومنی در توضیح بیشتر این روند بیان کرد که متفکران بزرگ برای ما ساز و کاری گذاشته اند؛ فقط در جوامعی که علم و عقل و اخلاق حاکم باشد، منافع اجتماعی فعالیتش از نفعی که خودش می برد ،بیشتر است.به عبارت دیگر در مسیر علم، سرریز اجتماعی علم از سرریزفردی آن بیشتر است. به همین دلیل به مقام علم و عقل در اسلام بهای زیادی داده شده است. ما با ید با جوامعی روبرو باشیم که در آنها زور اجتماعی علم و اخلاق و عقل، از زور اجتماعی غیر علم و غیر اخلاق و غیر عقل، بیشتر باشد. اما در جوامع رانتی ، افراد برای حد اکثر منافع خودشان، بدنبال رانت می روند در حالی که این رانت به سرنوشت کل کشور لطمه وارد می کند وخسارت هایش به جامعه از منفعت شخصی اش بسیار بیشتر است. در چنین جوامعی آنهایی که می خواهند جوامع را رشد دهند خیلی سختی می کشند. اینها فداکاری های خیلی بزرگی می کنند. ما دکتر رادی را چنین شخصیتی می شناسیم.
این اقتصاد دادن برجسته اظهار داشت: محاسباتی که ما برای سال ۹۴ کردیم نشان می دهد؛ میزان سودی که به پول در سال ۶۴ در ایران پرداخت شده ۱۵۰ملیارد تومان بوده است. این رقم معادل حداقل دستمزد ۱۱۰هزار نفرنیروی کار است. کسانی که هیچ نقشی در تولید نداشتند، اما در مجموع به اندازه دستمزد ۱۱۰هزار نفر برخوردار شدند! در چنین وضعیتی آشکارا پیگیری منافع فردی با خیر اجتماعی هم راستایی ندارد. حالا در این اجتماع کسانی که می خواهند جامعه را اصلاح کنند، باید زحمت بکشند. دکتر رادی دارای این مشخصات بود، از جان ، از وقت و از توان خودش مایه می گذاشت، برای اینکه درجامعه رشد و اعتلا ایجاد کند. از این نظر که کشور ما همچنان یک کشور توسعه نیافته است، امثال ایشان زیاد نیستند و اگر کسانی که این فداکاری و بلوغ فکری را به نمایش گذاشتند، زیاد بودند، وضع ما خیلی بهتر بود. دلیل گرامیداشت با شکوه دکتر رادی توسط شما این است که شما این مسیر را می پسندید.
از باب امر به معروف ونهی از منکر والنصیحه لائمه المسلمین خیلی تلاش می کنیم به مسئولان قوا و مجلس هشدار بدهیم مسیر نجات کشور ، مسیر دلالی و رباخواری و واردات نیست، مسیر عقل و علم و تولید است. اما در مملکت ما، اوضاع رانت خواران و رباخواران و فساد خواران از اوضاع عمل گراها به سامان تر است، یعنی کشور ما به فداکاری هایی از نوع فداکاری های دکتر رادی خیلی نیاز دارد. در چنین شب عزیزی، مجلس ذکر این مرد عظیم ، اینجوری باشد که هرکدام از ما عهدی با خدا ببندیم و از او بخواهیم ما را در این مسیر که دکتر رادی هم می پیمود هدایت کند و توجه به علم و اخلاق و عقل در این جامعه بالا برود و در این زمینه در اجتماعات صحبت کنیم.
دکتر مومنی آنگاه به طرح این پرسش پرداخت که حقوقی که امثال دکتر رادی بر گردن جامعه داشتند، چقدر ادا شده است؟ چقدر خود وخانواده اش را به زحمت انداخته بود و ازجیب خود و عمر وجان خود مایه می گذاشت تا افراد صاحب فکر و خرد و اخلاق کشور، به میبد بیایند و چراغ دانش و عقلانیت را در آن، افراشته نگهدارند؟!
مقام واقعی بزرگداشت دکتر رادی این است که هر کدام از ما، ماموریت و مسئولیتی برای خود تعریف کنیم و ذکر و یاد او را زنده نگهداریم که این راه بدون رهرو نماند. اگر این چنین بشود می توان امیدوار بود که او با آرامش و آسودگی خاطر، در آن دنیا هم از ما خشنود باشند. زیرا خشنودی ایشان لطفش این است که در این دنیا مناسبات بهتری داشته باشیم.
استاد برجسته اقتصاد در ادامه به بحث وضعیت اسفبار اقتصاد کشور بازگشت و گفت وقتی رانت، ربا و فساد زور بیشتری داشته باشد، با مشکلات بیشتری مواجه هستیم. خیلی بد است آمار طلاق محرمانه بشود! پول حرام، مناسبات را به هم می زند. مسیر درست در این باره همان مسیری است که دکتر رادی هم می پیمود، و آن مسیرعلم ،عقل واخلاق بود و این مسیر با موعظه ، سامان نمی گیرد. ما باید از خود مایه بگذاریم. دکتر رادی جزو ممتازهای این راه بودند .از خدا بخواهیم در این شب عزیز که به ما هم این توفیق را بدهد.وعده خداوند این است که اعمال ما را ضایع نکند. دکتر رادی از خودش مایه گذاشت ومورد قدردانی مردم قرار گرفت و البته پاداش دهی خداوند بسیار بالاتر ازاینهاست.

وی در پایان سخترانی یادآور شد: مرگ دکتر رادی برای ما -مثل زندگی اش- اتمام حجت شرعی است. به منافع جامعه ، به نیازهای جامعه، فکر بکنیم و کمک بکنیم تا امثال او هرچه بیشتر بشوند. اگر چنین بشود، عزت فردی و عزت اجتماعی، برای جامعه پدید می آورد. برای عبور از این شرایط و سختی های آن، خیلی ها ممکن است آمادگی اش را نداشته باشند. مجلس ذکر، فرصتی است تا ببینیم دکتر رادی چقدر با عزت زندگی کرد و با عزت از دنیا رفت. باید در جامعه ما، مقام علم و عقل و اخلاق ارتقا پیدا بکند تا لایق پیروی از علی ابن ابی طالب(ع) باشد. بالا بردن توان علم و عقل و اخلاق، جامعه می تواند به تحقق عدالت اجتماعی نزدیک تر بشود و کیفیت زندگی را بالاتر ببرد، و در نتیجه، هم دین وهم دنیای مردم را بالاتر ببرد. از خدا می خواهیم ما نیز در پیشگاه او کارنامه ای برای ارائه کردن داشته باشیم که اگر چنین باشد، چشم انداز جامعه ما روشن تر خواهد بود.

دکتر مومنی با حضور بر مزار دکتر رادی و قرائت فاتحه، و طلب مغفرت الهی، ادای احترام کرد.

425314514_25601

Print Friendly

یک نظر بگذارید